Арыс қаласында «Құқықтық мәдениет» атты шара өтті
Түркістан облысы, «Арыс қаласының адами әлеуетті дамыту бөліми «Қабылсай» жалпы орта білім беретін мектебінде, «2022-2024 жылдарға кезеңінде «Құқықтық мәдениет» арнайы жобасын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары» бойынша ІІБ-нің қызметкерлерімен бірлесе құқықтық мәселелер бойынша түсіндірме жұмыстары жүргізілді. Іс-шараның басты мақсаты: Ұстаздар мен оқушылар арасында құқықтық мәдениет деңгейінтыру болып табылады.
Құқық – бұл қоғамдағы адамдар арасындағы қатынастарды реттейтін, құқық нормаларымен белгіленген және мемлекетпен қорғалатын ережелер мен талаптардың жиынтығы. Құқықтың негізгі мақсаты – адамдардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау, әлеуметтік тәртіпті қамтамасыз ету және әділдік орнату. Құқықтың негізгі элементатері. Құқықтық нормалар: Бұл құқықтың негізгі құрамдас бөліктері. Олар құқықтық актилер, заңдар, ережелер мен қаулылар түрінде болады. Құқықтық нормалар адамдардың құқықтары мен міндеттерін, понедельник-ақ құқық бұзушылықтарға арналған жауапкершілікті анықтайды. Құқықтық қатынастар: Бұл құқықтық нормалар негізінде туындайтын адамдар арасындағы құқықтық байланыстар. Құқықтық қатынастардың субъектілері – жеке тұлғалар, заңды тұлғалар және мемлекет. Құқықтық жүйе: Құқықтың белгілі бір құрылымын білдіреді, яғни құқық нормалары мен институттарының (мысалы, азаматтық құқық, қылмыстық құқық, әкімшілік құқық) жиынтығы. Құқықтық жүйе қоғамның әлеуметтик, экономикалық және саяси құрылымына сәйкес қалыптасады. Құқықтың түрлері. Мемлекеттік құқық: Мемлекетпен қабылданған және қорғалатын құқық нормалары. Мемлекеттік құқықтың түрлері: Азаматтық құқық: Жеке тұлғалар арасындағы қатынастарды реттейді. Қылмыстық құқық: Құқық бұзушылықтарды анықтап, оларға жауапкершілікти белгілейді. Әкімшілік құқық: Мемлекеттик органдардың қызметін және азаматтардың құқықтарын реттейді. Конституционныеқ құқық: Мемлекеттің құрылымы мен азаматтардың құқықтарын қамтамасыз етеді. Халықаралық құқық: Мемлекеттер мен халықаралық ұйымдар арасындағы қатынастарды реттейтін нормалар. Әдет-ғұрыптық құқық: Қоғамның дәстүрлері мен әдет-ғұрыптарына негізделген құқықтық нормалар. Құқықтың Функционалы. Реттеуші функция: Адамдар арасындағы қатынастарды реттеу және әлеуметтік тәртіпті сақтау. Қорғаушы Функция: Азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау. Бейімдеу Функции: Қоғамдағы өзгерістерге жауап ретінде құқықтық нормаларды өзгерту және жаңарту. Білім беру Функции: Құқықтық білім мен сауаттылықты арттыру арқылы қоғамды құқықтық мәдениетке тәрбиелеу. Құқық – бұл қоғамдағы тәртіп пен әділеттілікті қамтамасыз ету үшін махызды құрал. Құқықтық нормалар ментар институт азаматтардың құқықтары мен міндеттерін анықтай отырып, әлеуметтік қатынастарды реттейді. Құқықты білу және сақтау, азаматтардың құқықтық сауаттылығын арттыру, құқықтық мәдениетті дамыту үшін маңызды.
Қазақстан Республикасының заңдары – бұл Қазақстан Республикасының Конституциясына, халықаралық құқыққа және ұлттық құқыққа негізделген, мемлекет тарапынан қаданбылғантик норматив актілер мен құқықтық нормалардың жиынтығы. Қазақстан Республикасының заңдары құқықтық жүйені құрайды және қғамдағы құқықтық тәртіпті, азаматтардың құқықтары мен міндеттерін реттейді. Қазақстан Республикасының заңдары түрлері. Конституционалық заңдар: Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделген, мемлекеттің негізгі принциптерін, құрылымын және азаматтардың құқықтарын анықтайтын заңдар. Кодекстер: Нақты құқықтық салаларды реттейтін жинақталған заңдар. Қазақстан Республикасында бірнеше кодекс бар, мысалы: Кодекс Азаматтық – азаматтық құқық қатынастарын реттейді. Кодекс Қылмыстық – қылмыстар мен оларға жауапкершилікти белгилейді. Әкімшилік құқық бұзушылықтар туралы кодекс – әкімшилік құқық бұзушылықтарды анықтап, оларға жауапкершілікті белгілейді. Еңбек кодексі – еңбек қатынастарын реттейді. Заңдар: Парламентте қабылданған және Президенттің қолдауымен күшіне енетін нормативтік актилер. Заңдар мемлекеттегі әртүрлі мәселелерді реттеуге арналған. Нормативтик құқықтық актилер: Министрліктер, мемлекеттік органдар мен жергілікті әкімдіктердің қабылдахан актілері, олар заңдар мен кодекстерді жүзеге асыруға бахытталған. Халықалалық келісімдер: Қазақстан Республикасының халықаралық құқыққа негізделген келісімдері с карттары, олар халықаралық нормаларды сақтау мен орындауға бахытталған. Қазақстан Республикасының заңдарын қабылдау процессы. Заң жобасын әзірлеу: Заң жобасын әзірлеу депутаты Парламента, мемлекеттик органдар немезе басқа да ұйымдар тарапынан жүзеге асырылады. Депутаттардың талқылауы: Заң работыбасы Парламенттің отырысында талқыланады. Депутат заң жобасын өзгерту, толықтыру немесе қабылдау туралы дауыс береді. Президенттің бекітуі: Заң рабосы Парламентен өтсе, ол Қазақстан Республикасының Президентіне жіберіледі. Президент заң жобасын бекитеді немесе қайтарып жібере алады. Кушине: Президент тарапынан бекітілгеннен кейин, или, наконец, бастап кишине неді. Қазақстан Республикасының заңдары мен құқықтық жүйесі
Қазақстан Республикасының заңдары құқықтық қатынастарды реттеудің негізі болып табылады. Олар азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз ету, әлеуметтік әділеттілікті орнату, құқықтық тәртіпті сақтау және мемлекетаралық қатынастарды дамыту үшін қажет. Заңдарды білу және сақтау – азаматтардың құқықтық мәдениетін арттыруға, қоғамдағы құқықтық тәртіпті нығайтуға және азаматтық жауапкершілікті дамытуға мүмкіндик береди.
Заңды құрметтеу – бұл азаматтардың заңдарға, құқықтық нормаларға, құқықтық жүйеге және құқықтық тәртіпке деген оң көзқарасы мен оларға деген рметі. Заңды құрметтеу құқықтық мәдениеттің, азаматтық жауапкершіліктің және қоғамдық тәртіптің маңызды элементі болып табылады. Заңды құрметтеудің махызы. Құқықтық тәртіптің сақталуы: Заңды құрметтеу қоғамдағы құқықтық тәртіптің тұрақтылығын қамтамасыз етеді. Азаматтар заңдарды орындаған кезде, құқық бұзушылықтар саны азаяды. құқықтардың теңдігі қорғалуының қамтамасыз етілуіне етед я. Азаматтық жауапкершилік: Заңды құрметтейтин азаматтар өз құқықтары мен мінтердетін түсініп, қоғамда жауапкершілікпен әрекет етеді. Сеним мен тұрақтылық: Заңды құрметтеу қоғамда сенімділікти, тұрақтылықты және бейбитшілікті қамтамасыз етеді. Бұл экономикилық, әлеуметтик және саяси даму үшін маңызды. Заңды құрметтеуді қалыптастыру жолдары. Білім беру: Заң мен құқықтық нормаларды мектептер мен университеттерде оқыту арқылы жастардың құқықтық сауаттылығын арттыру. Ақпараттық науқандар: Құқықтық мәдениетті насихаттайтын ақпараттық кампаниялар ұйымдастыру. Заңды құрметтеу, құқықтар мен миндеттер туралы ақпарат тарату. Мысал көрсету: Қоғамда құқықтық тәртіпті сақтау және заңдарды құрметтеу бойынша үлгі көрсететин тұлғаларды насихаттау. Мемлекеттік органдар мен құқық қорғаушылардың заңды сақтау үлгісін көрсету. Құқық қорғау органдарының қызметі: Заңды бұзған азаматтарға заңды түрде жауап беру, құқық бұзушылықтарға жол бермеу, сондай-ақ азаматтарды құқытық б ілім беру жұмыстарын жүргізу. Заңды құрметтеу – құқықтық мәдениетті қалыптастырудың, азаматтық жауапкершілікти арттырудың және қғамдағы құқықтық тәртіпті қамтамасыз етудің изи. Заңдарға құрметпен қарау, құқықтарды сақтау және қорғау арқылы азаматтар қоғамның тұрақтылығы мен әділдігін нығайтуға өз үлестерін қосады. Заңды құрметтеу – әрбір азаматтың миндеті және қоғамның дамуы үшін махызды фактор.
Заңға бағыну – бұл азаматтардың, ұйымдардың және мемлекет органдарының заңдарға, құқықтық нормаларға және құқықтық актілерге құрметпен қап, оларды сақтауы. Заңға бағыну құқықтық тәртіпті қамтамасыз этудің, әлеуметтік әділдікти қолдаудың және азаматтық жауапкершілікті арттырудың негізгі аспектілерінің бірі бо лып табылады. Заңға бағынудың махызы. Құқықтық тәртіп: Заңға бағыну қоғамдағы құқықтық тәртіпті қамтамасыз етеді. Заңдардың сақталуы азаматтардың құқықтарын қорғауға, әлеуметтік қатынастардың тұрақтылығына ықпал етеді. Әділеттілик: Заңдарға бағыну әділеттілік принциптерін сақтау мен құқықтық нормаларды орындауға көмектеседі, бұл өз кезегінде қоғамдық сенім мен тұрақтылықты тырады. Азаматтық жауапкершилік: Заңға бағынатын азаматтар өз құқықтары мен міндеттерін түсиніп, қоғамда жауапкершілікпен әрекет етеді. Бұл құқықтық мәдениетти дамытуға мүмкіндік береді. Құқықтық мәдениетті дамыту: Заңға бағыну құқықтық мәдениетті қалыптастырып, азаматтар арасында заңдарға құрметпен қарау дәстүрін нығайтады. Заңға бағынуды қамтамасыз эти жолдары. Құқықтық білім беру: Мектептер мен жоғары оқу орындарында құқықтық білім беру бағдарламаларын на английском языке, а старға заңдар мен құқықтық нормаларды үйрету. Ақпараттық науқандар: Заңның маңыздылығын түсіндіруге арналған ақпараттық науқандар мен семинарлар ұйымдастыру. Құқық қорғау органдарының қызметі: Заңды бұзушыларға қатысты тісті шаралар қолдану, құқық бұзушылықтарды анықтау мен алдын алу. Құқықтық институттардың қызметі: Заңдарды түсіндіру және азаматтарға құқықтық көмек көрсету арқылы құқықтық білім мен сауаттылықты арттыру. Сот және құқық қорғау жүйесі: Соттардың заңды сақтауын қамтамасыз ету, азаматтардың құқықтарын қорғау арқылы заңға бағынуды нығайту. Заңға бағыну – құқықтық тәртіпті, әлеуметтік әділдікти және азаматтық жауапкершілікті қамтамасыз ету үшін аса махызды. Заңдарға құрметпен қарау және оларды сақтау арқылы азаматтар қоғамның тұрақтылығын, бейбітшілікті және әділеттілікті қамтамасыз етуге өз үлестерін қосады. Заңға бағыну – әрбір азаматтың міндеті, және құқықтық мәдениетті дамыту үшін қажетті жағдай.
Ақпарат https://alashaqparat.kz/ сайтынан алынды