Түркістанда халықтың құқықтық сауаттылығын арттыруға арналған ашық есік күндері өтті
“Әділетті Қазақстан-Адал азамат” тұжырымдамасын орындау аясында Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігінің жоспарланған іс шараларына сәйкес, өңірлерде Азаматтық Альянс Заңды тұлғалардың нысанындағы бірлестіктірдің ұйымдастыруымен азаматтардың құқықтық сауаттылығын арттыру мақсатында Қуаныш базары сауда орталығында “Ашық есік күні” өтті. Аталған іс-шарада құқықтық ақпарат беру түріндегі мемлекет кепілдік берген заң көмегі аясында Түркістан облысының Әділет Департаментінің қызметкерлері, адвокаттар, заң консультанттары, нотаруистер және сот орындаушылар, ерікті заңгерлер, Азаматтық Альянс Заңды тұлғалардың нысанындағы бірлестіктің өкілдері, Іскер әйелдер қауымдастығының өкілдері тарапынан халыққа қажетті заңгерлік кеңес және ақысыз заңгерлік көмек көрсетіліп, мәселелері бойынша Заң аясында тиісті түсіндіру жұмыстары жүргізілді.
Қоғамдық құқықтық мәдениет – бұл азаматтардың құқықтық құндылықтарды, заңдарды құрметтеуін, заңды жауапкершіліктерін түсінуін, өз құқықтарын қорғауға және міндеттерін орындауға ұмтылуын қамтитын қоғамның негізгі қасиеттерінің бірі. Құқықтық мәдениет қоғамда әділдік пен заң үстемдігін қалыптастырады, сондай-ақ азаматтардың әлеуметтік өмірдегі құқықтары мен бостандықтарын жүзеге асыруына жағдай жасайды. Қоғамдық құқықтық мәдениеттің қалыптасу жолдары. Құқықтық білім беру. Құқықтық білім беру – құқықтық мәдениетті қалыптастырудың басты негізі. Мектептер мен жоғары оқу орындарында құқық негіздері оқытылып, азаматтар заңдар мен нормативтік актілерді түсінуді үйренеді. Жастарға құқықтық білім беру арқылы олар заңдарды түсініп, әділдікке ұмтылуды үйренеді. Отбасылық тәрбие. Отбасында құқықтық мәдениет негіздері ерте жастан қалыптасады. Ата-аналар балаларды заңға құрметпен қарауға, құқықтарын білуге, өз міндеттерін орындауға тәрбиелеуі қажет. Отбасыда құқықтық мәдениетке бағытталған тәрбие қоғамда құқыққа құрметтің артуына ықпал етеді. Қоғамдық ақпараттандыру. Теледидар, радио, әлеуметтік желілер мен басқа да ақпарат көздері арқылы халыққа құқықтық білім беру жүргізіледі. Құқықтық мәселелер бойынша халықты ақпараттандыру адамдардың заңдар мен құқықтар туралы хабардар болуын қамтамасыз етіп, құқықтық мәдениетті нығайтады. Құқықтық кеңестер беру және тегін құқықтық көмек. Тегін құқықтық көмек көрсету орталықтары мен құқықтық кеңестер азаматтарға заңды мәселелерді түсіндіруге көмектеседі. Құқықтық мәселелер бойынша консультация алу мүмкіндігі бар азаматтар өз құқықтарын тиімді қорғай алады және құқық бұзушылықтарды болдырмауға тырысады. Құқық қорғау органдарымен және сот жүйесімен ашық байланыс. Қоғамдағы құқықтық мәдениет заңның әділ және ашық орындалуына байланысты. Сот жүйесінің әділдігі, құқық қорғау органдарының ашықтығы мен адалдығы азаматтардың құқықтық жүйеге деген сенімін арттырады. Әділ және тиімді құқық қорғау жүйесі құқықтық мәдениеттің дамуына септігін тигізеді. Қоғамдық ұйымдардың рөлі. Қоғамдық ұйымдар мен еріктілер құқықтық мәдениетті нығайтуға бағытталған іс-шаралар өткізіп, заңдар мен құқықтарды насихаттаумен айналысады. Олар халық арасында құқықтық сауаттылықты арттыруға, құқықтарды қорғауға және әділдікке қол жеткізуге көмектеседі.
Мемлекеттің құқықтық саясатты қолдауы. Құқықтық мәдениетті қалыптастыруда мемлекет тарапынан арнайы заңнамалар қабылдануы, құқықтық реформа жүргізілуі және құқықтық жүйенің жетілдірілуі маңызды рөл атқарады. Мемлекет өз азаматтарының құқықтарын қорғап, заңдар мен құқықтық ережелердің тиімді орындалуына жағдай жасайды. Қоғамдық құқықтық мәдениеттің маңыздылығы. Әділеттілік пен құқық үстемдігін қамтамасыз ету. Құқықтық мәдениет дамыған қоғамда әділеттілік пен құқық үстемдігі қамтамасыз етіледі. Азаматтар өз құқықтарын қорғауға, заңдарға бағынуға және қоғамдағы құқықтық тәртіпті сақтауға дайын болады. Құқық бұзушылықты болдырмау. Құқықтық мәдениеті дамыған қоғамда адамдар заң бұзушылықтан сақтанып, құқықтық нормаларды орындауға ұмтылады. Бұл қылмыстар мен құқық бұзушылықтардың санын азайтады. Азаматтардың өз құқықтарын қорғауға қабілеттілігі. Құқықтық мәдениет дамыған қоғамда азаматтар өз құқықтары мен міндеттерін біліп, оларды қалай қорғау керектігін түсінеді. Бұл жеке адамның құқығын қорғауға және қоғамның тұрақтылығын қамтамасыз етуге ықпал етеді. Әлеуметтік теңдік пен ынтымақтастық. Құқықтық мәдениеті жоғары қоғамда әлеуметтік әділеттілік пен теңдікке қол жеткізіледі. Азаматтар заң алдында бірдей екенін түсінеді және қоғамда кемсітушілік, әділетсіздік жағдайлары азаяды. Экономикалық тұрақтылық. Құқықтық мәдениет дамыған қоғамда экономикалық қатынастар да реттеліп, әділдік пен тәртіп орнайды. Бұл инвестициялық климаттың жақсаруына және экономикалық дамуға жағдай жасайды. Қоғамдық құқықтық мәдениетті дамыту жолдары. Құқықтық білім беру бағдарламаларын жетілдіру. Мектептерде және жоғары оқу орындарында құқықтық пәндер оқытылып, құқықтық білім беру бағдарламалары жетілдірілуі керек. Құқықтық ағартушылық бағдарламалары. БАҚ пен әлеуметтік желілерде құқықтық білім беру, ағартушылық бағдарламаларын көбейту маңызды. Халыққа құқықтық мәселелер туралы ақпарат беру үшін арнайы хабарлар мен мақалалар, бейнероликтер жариялау қажет. Жастар арасында құқықтық мәдениетті насихаттау. Жастарға арналған құқықтық ағартушылық бағдарламалар мен іс-шаралар ұйымдастыру маңызды. Жастар өз құқықтарын білуге, заңды түсінуге, құқықтық мәдениетті қалыптастыруға бағытталуы керек. Тегін құқықтық кеңестер беру. Тегін құқықтық кеңестер мен консультациялар азаматтарға өз құқықтары туралы толыққанды ақпарат алуға мүмкіндік береді. Құқықтық сауаттылықты арттыруда бұл тиімді әдіс болып табылады. Қоғамдық құқықтық мәдениет – бұл азаматтардың құқықтық нормаларды түсініп, құрметтеуінен қалыптасатын қоғамдық құндылық. Құқықтық мәдениет дамыған сайын, әділдікке, теңдікке, құқықтық тәртіпке ұмтылыс арта түседі. Бұл азаматтардың құқықтық санасын жетілдіріп, заңға құрметпен қарауға және қоғамдағы тұрақтылықты сақтауға ықпал етеді. Құқықтық мәдениетті дамытуда білім беру жүйесі, ақпараттандыру, құқықтық кеңес беру мен ағартушылық жұмыстар маңызды рөл атқарады.
Құқықтық сауаттылықты арттыру – бұл азаматтардың өз құқықтары мен міндеттерін жақсы білуін және оларды заңды жолмен жүзеге асыра алуын қамтамасыз етуге бағытталған шаралар жиынтығы. Құқықтық сауаттылықты арттыру арқылы қоғамда құқықтық мәдениет дамып, азаматтардың заңды қорғау мен заң талаптарын орындау қабілеті күшейеді. Құқықтық сауаттылықты арттырудың негізгі жолдары. Құқықтық білім беру жүйесін дамыту. Құқықтық білім беру мектептерден бастап барлық білім беру мекемелерінде енгізілуі қажет. Мектептерде құқықтық негіздерді үйрететін пәндер, колледждер мен университеттерде арнайы құқықтық курстар өткізу қажет. Білім беру жүйесінде азаматтардың құқықтары мен міндеттері туралы ақпарат беріліп, заңдарды оқыту арқылы құқықтық мәдениет қалыптастыруға үлес қосылады. Құқықтық ақпарат беру орталықтарын ашу
Қоғамдық құқықтық ақпарат орталықтарын, кеңес беру пункттерін ашу арқылы азаматтарға тегін құқықтық ақпарат алуға мүмкіндік беріледі. Мұндай орталықтарда заңгерлер кеңес беріп, азаматтарға құқықтарын түсіндіре алады. Бұл әсіресе ауылдық жерлерде құқықтық көмек алу мүмкіндігі төмен азаматтар үшін маңызды. Интернет және цифрлық платформаларды пайдалану. Құқықтық сауаттылықты арттыруда цифрлық технологияларды, веб-сайттарды, әлеуметтік желілерді, онлайн курстар мен бейне материалдарды қолдану өте тиімді. Азаматтарға қолжетімді ақпаратты цифрлық форматта ұсыну, мобильді қосымшалар әзірлеу, құқықтық сауаттылықты арттыруға арналған бейне курстар жүргізу арқылы кең аудиторияны қамтуға болады. Мемлекеттік ақпараттық бағдарламалар мен бұқаралық ақпарат құралдары. Теледидар, радио, газет-журналдар арқылы азаматтарға құқықтық ақпаратты насихаттау – құқықтық сауаттылықты арттырудың маңызды жолы. Мемлекет тарапынан арнайы құқықтық ақпараттық бағдарламалар ұйымдастырылып, азаматтардың құқықтары туралы материалдар жарияланса, қоғамда құқықтық ақпараттың қолжетімділігі артады. Кәсіпорындар мен мекемелерде құқықтық семинарлар өткізу. Кәсіпорындарда, мемлекеттік мекемелерде және ұйымдарда қызметкерлер үшін құқықтық семинарлар, тренингтер өткізу арқылы олардың еңбек құқықтары, әлеуметтік кепілдіктер, еңбек қауіпсіздігі туралы ақпарат беруге болады. Бұл әсіресе жұмыс берушілер мен қызметкерлердің арасындағы құқықтық қатынастарды жақсартуға көмектеседі. Қоғамдық ұйымдар мен кәсіподақтар қызметі. Қоғамдық ұйымдар, кәсіподақтар құқықтық сауаттылықты арттыру бағытында ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізеді. Олар құқықтық мәдениетті насихаттап, түрлі іс-шаралар арқылы азаматтарға құқықтарын түсіндіріп, қорғауға көмектеседі. Жастармен жұмыс. Жастардың құқықтық сауаттылығын арттыру өте маңызды, себебі олар қоғамның болашағы болып саналады. Жастар ұйымдары, құқық қорғау органдары, мектептер және жоғары оқу орындары бірлесе отырып, құқықтық сауаттылықты дамытуға бағытталған тренингтер, акциялар ұйымдастыра алады. Мысалы, құқықтық білім беру шараларын мектептерде өткізу, жастар арасында заңды білудің маңыздылығын түсіндіретін жобаларды іске асыру тиімді әдіс болып табылады.
Сот жүйесінің ашықтығы мен қолжетімділігін арттыру. Сот жүйесінің ашықтығы мен халыққа қолжетімділігі азаматтардың құқықтық сауаттылығын арттыруға ықпал етеді. Сот іс-тәжірибелеріне қол жеткізу, сот процестерін бақылау мүмкіндігі, сотта іс қарау тәртібін білу – құқықтық мәдениеттің маңызды элементтері. Сот процестерінің онлайн трансляциялары мен сот шешімдерінің ашық қолжетімділігі азаматтардың құқықтық сауаттылығын арттырады. Құқық қорғау органдарымен бірлескен жұмыс. Құқық қорғау органдары құқықтық сауаттылықты арттыру үшін азаматтармен бірлескен жұмыс атқара алады. Олар азаматтарға құқықтары мен міндеттері туралы ақпарат беріп, құқық бұзушылықтың алдын алу бойынша кеңестер өткізуі мүмкін. Бұл қоғамның құқықтық ақпаратпен қамтылуына және құқықтық мәдениет деңгейінің артуына ықпал етеді. Азаматтардың өзін-өзі білімін жетілдіруі. Құқықтық сауаттылықты арттыруда әрбір азаматтың өзін-өзі жетілдіруі маңызды рөл атқарады. Заңдарды оқу, құқықтық тақырыптарда кітаптар оқу, заңға қатысты мақалалар мен жаңалықтарды қадағалау, құқықтық кеңес алу арқылы әрбір азамат өз құқығын біліп, оны қорғауға мүмкіндік алады. Құқықтық сауаттылықты арттырудың маңыздылығы. Азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау. Құқықтық сауаттылық азаматтарға өз құқықтарын қорғауға және заң талаптарын дұрыс түсінуге мүмкіндік береді. Құқықтық білімі бар азаматтар құқық бұзушылықтан өзін қорғап, әділеттілікке қол жеткізеді. Қоғамдағы құқықтық тәртіп пен тұрақтылық. Құқықтық сауаттылығы жоғары қоғамда құқық бұзушылық азайып, заңға бағыну мәдениеті артады. Бұл қоғамның тұрақтылығы мен тәртіптілігін қамтамасыз етеді.
Құқықтық мәдениетті қалыптастыру. Құқықтық сауаттылық арқылы қоғамда құқықтық мәдениет қалыптасады, әр азамат заңды құрметтеп, өз міндеттерін жауапкершілікпен орындайды. Әлеуметтік әділеттілік пен теңдік. Құқықтық сауатты азаматтар өз құқықтарын қорғай біледі, қоғамда әлеуметтік әділеттілік пен теңдік орнайды, әр адам заң алдындағы теңдігін сезінеді. Құқықтық сауаттылықты арттыру – бұл қоғамдағы әділеттілікті, тұрақтылықты және заңдылықты қамтамасыз етудің маңызды жолы. Құқықтық сауатты қоғам – құқықтары мен міндеттерін білетін, заңды құрметтейтін және құқықтық нормаларды сақтайтын азаматтардан құралады. Мемлекеттік органдар, қоғамдық ұйымдар және әрбір азамат құқықтық мәдениетті дамытуға атсалысса, құқықтық сауатты қоғам қалыптастыруға және азаматтардың құқықтарын қорғауға ықпал етеді.
Ақпарат https://alashaqparat.kz/ сайтынан алынды