Мемлекет басшысы Түркістан облысының жұртшылығымен кездесті
Президент кездесу барысында жұмыс сапарының негізгі мақсаты облыстағы ахуалмен танысу екенін айтып, Түркістанды атажұртымыздың алтын қазығы деп атап өтті.
– Түркістан – бәріміздің мақтанышымыз, екі дүние есігі, ер түріктің бесігі атанған бүкіл әлемге танымал қасиетті жер. Осы киелі шаһардың төл тарихымызда айрықша орны бар. Түркістан төріндегі Қожа Ахмет Ясауи кесенесі – руханиятымыздың мызғымас діңгегі. Сондықтан Түркістанға, жалпы, осы облысқа ерекше мән беруіміз керек. Бұл, ең алдымен, Үкіметіміздің басты міндеті, – деді Президент.
Мемлекет басшысы қазақ жылнамасына алтын әріппен жазылған көптеген тұлғаларымыздың осында жерленгеніне тоқталып, былтыр қалаға Түркі әлемінің рухани астанасы деген мәртебе берілгенін айтты. Президенттің пікірінше, бұл оқиға Түркістанды тұтас түркі жұрты ерекше қадірлейді дегенді білдіреді.
– Біз киелі шаһарды рухани және тарихи елордамыз десек, дұрыс пайым болатынына күмәнім жоқ. Сондықтан Үкімет таяу арада Түркістан қаласына осындай мәртебе беру мәселесіне қатысты лайықты шешім қабылдайды деп ойлаймын. Қастерлі шаһар көне заманнан бері ұлттың ұясы, қазақтың қара шаңырағы болып келеді. Түркістан осы мәртебелі міндетін қазір де абыроймен атқарып отыр. Сол себепті, мен ата жолын ұстанып, Ұлттық құрылтайдың келесі отырысын Түркістанда өткізуді ұсындым. Онда ел болашағына қатысты өзекті мәселелерді талқылаймыз, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Мемлекет басшысы кейінгі жылдары болған оң өзгерістерді атап өтті. Президенттің дерегіне сәйкес, Түркістанға тартылған инвестиция көлемі 8 есе артқан. 77 мың адамға арналған көп қабатты үйлер салынған. Сонымен қатар шаһар жасыл-желекке оранып, экологиялық ахуалы жақсарған. Тұрғындарды ауызсумен және табиғи газбен қамтамасыз ету мәселесі шешілді деп айтуға болады. 2019 жылдан бері облысқа 2 миллионға жуық турист келген. Кейінгі үш жылда аймақтағы өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы саласы 1,5 есе өскен. Облыста 64 мыңға жуық тұрақты жұмыс орны ашылған.
Мемлекет басшысы елімізде «Еңбек» бағдарламасы жүзеге асырылып жатқанын айтып, оның халық саны көп оңтүстіктің тұрғындарын жұмыс күші аз өңірлерге қоныстандыруға арналған жоба екенін түсіндірді.
– Бірқатар азаматымыз солтүстікке көшіп, тіршілігін жасап жүр. Биыл «Серпін» бағдарламасы бойынша жастарға арнап 3700-ге жуық грант бөлінді. Оның 800-ден астамын түркістандықтар иеленді. Ел іргесін бүтіндеп, тұғырын нығайту жолындағы осы маңызды жұмысқа сіздер зор үлес қосып келесіздер. Дегенмен жастардың еңбекке құлшынысын арттыруымыз керек. Біз құрып жатқан жаңа қоғамда еңбек адамы ең бірінші орында тұруы керек деген ұғымды жастарымызға түсіндіру қажет. Себебі отаншылдық дегеніміз, ең алдымен, іскерлік, еңбекқорлық. Құр сөзден ештеңе шықпайды. Азаматтарымыз алдымен отбасына, балаларына қамқор болуы керек. Оларға еңбегімен, алғырлығымен нәпақасын тауып беруі қажет, – деді Қазақстан Президенті.
Қасым-Жомарт Тоқаев түркістандықтармен кездесуде халықаралық ахуалға қатысты еліміздің ұстанымы туралы айтты.
– Біз мемлекеттігімізді сақтап, өсіп-өркендеуіміз үшін ел бірлігі ауадай қажет. Ал бірлік – бейбітшіліктің, тыныштық пен тұрақтылықтың кепілі. Осы орайда, қазіргі халықаралық ахуал жөнінде айта кеткім келеді. Өздеріңіз білесіздер, әлемдегі жағдай әбден шиеленісіп кетті. Осындай күрделі жағдайда Қазақстан халықаралық ұйымдарда, ең алдымен, Біріккен Ұлттар Ұйымында дауыс беру кезінде бейтарап ұстанымын сақтап отыр. Бұл біздің ұлттық мүддемізге сай келеді. Жеріміздің бүтіндігі және еліміздің амандығы – біз үшін бәрінен маңызды. Сондықтан парасаттылық пен сабырлық танытып, арандатушылардың жетегінде кетпеуіміз керек. Халқымыздың ең басты күші – бірлік, парасаттылық және төзімділік. Осы құндылықтардан айырылып қалсақ, елімізге үлкен қауіп төнеді. Мемлекеттердің территориялық тұтастығы міндетті түрде сақталуы керек. Бұл – негізгі қағидат. Мен мұны халықаралық аренада үнемі ашық және анық айтып жүрмін. Жақында Біріккен Ұлттар Ұйымына барып, ең биік мінберден бұл туралы тағы да мәлімдедім. Бұның бәрі бекер емес. Айналамызда ауқымды соғыс болып жатыр. Біз осыны ескере отырып, ең алдымен, еліміздің қауіпсіздігін ойлауымыз керек. Шекарамыз бүтін болса, сырттан шабуыл жасалмаса, төрт құбыламыз түгел болады. Бұл – мемлекетіміз үшін, мен үшін аса маңызды міндет әрі басты мақсат, – деді Мемлекет басшысы.
Президент көрші елден келіп жатқандар туралы көпшіліктің көкейінде жүрген мәселеге де арнайы тоқталды.
– Қазақта «Көршімен татудың көңілі тоқ» деген сөз бар. Ең бастысы, іргелес елдермен тату болуымыз керек. Бұдан еш ұтылмаймыз. Соңғы күндері көрші елден, яғни Ресейден көптеген адам келе бастады. Көпшілігі қазіргі ахуалға байланысты амалдың жоқтығынан келіп жатыр. Оларға қамқорлық көрсетіп, қауіпсіздігіне мән беруіміз қажет. Бұл – саяси және гуманитарлық мәселе. Осы мәселені мен Үкіметке тапсырдым. Жалпы, осындай күрделі жағдайда біз ең алдымен адамгершілік, сабырлық, ұйымшылдықты танытуымыз керек. Бізде ешқандай дағдарыс жоқ, дүрбелең де жоқ. Үкімет өз жұмысын атқаруы керек. Сырттан келген адамдарға көмек көрсетіледі, бірақ жеңілдіктер берілмейді. Жұмыстың бәрі заң бойынша, келісімдер бойынша жүргізіледі. Біз Ресей тарапымен келіссөздер жүргізіп, бұл түйткілді еліміздің мүддесіне сай шешеміз. Тағы да қайталап айтамын, осындай алмағайып кезеңде бізге, ең алдымен, береке-бірлік қажет. Елдің тыныштығын сақтай білсек, тұрақты дами аламыз. Барлық мәселені байыппен талқылап, ақылмен шешуіміз керек. Мұны мен киелі Түркістан төрінен арнайы айтып тұрмын. Өйткені бұрын-соңды дәл осы жерде айтылған аталы сөздің бәрі алты Алашқа түгел тараған. Ғасырлар бойы жалғасып, қанымызға сіңген бұл дәстүр қазір де сақталып отыр, – деді Президент.
Бұдан бөлек, Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына арнаған Жолдауында айтылған мәселелерге тоқталды. Мемлекет басшысының айтуынша, біз саяси жаңғырумен қатар бірқатар әлеуметтік-экономикалық шараларды қолға аламыз. Оның игілігін бүкіл жұртымыз көреді.
– Тағы бір аса маңызды реформа – Президенттің бір ғана мерзімге сайлануы. Біздің аймақтағы қай мемлекетті алып қарасаңыз да, мұндай өзгеріс мүлдем болмаған. Сондықтан бұл реформа демократия жолындағы батыл қадам деп сенемін. Тәуекелге бел бусақ та, осындай шешім халқымыздың жарқын болашағы үшін керек деп кәміл сенемін. Бұл реформа не үшін жасалмақшы деген сұрақ пайда болуы мүмкін. Мәселе мынада: Президенттік лауазымға көп жыл бойы бір ғана адам ие болмауы керек. Әлемде болсын, біздің елімізде болсын көп жыл бойы бір ғана адам ең жоғары лауазымға ие болса, мұндай жағдай елге де, Мемлекет басшысына да абырой әкелмейді. Біз болашаққа нық сеніммен қарап, адал, дарынды саясаткерлерге жол ашуымыз керек. Жалпы, жұрт біздің саяси жүйені өзгерту туралы жоспарымыздың мән-маңызын жақсы түсініп отыр. Жұмысты одан әрі жалғастыру үшін жаңа Конституцияға сай сенім мандаты қажет. Сондықтан кезектен тыс Президент сайлауы биылғы 20 қарашаға белгіленді. Біз бұл науқанды заңға сәйкес, әділ және ашық өткіземіз. Түркістандықтар да сайлауға белсене қатысып, өз таңдауын жасайды деп сенемін, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Президент жиын соңында бірқатар еңбек ардагерін мемлекеттік наградалармен марапаттады.
Атап айтқанда, «Водные ресурсы-Маркетинг» ЖШС директоры Анарбек Орман І дәрежелі «Барыс» орденімен, еңбек ардагері Жарылқасын Әзіретбергенұлы ІІІ дәрежелі «Барыс» орденімен және еңбек ардагері Қойшыбай Әріпбай мен Мәдениет және спорт министрлігі «Қазқайтажаңарту» РМК Түркістан филиалының сәулетшісі Нұрғали Имажанов «Парасат» орденімен наградталды. Сондай-ақ «Южный Казахстан» облыстық газетінің бас редакторы Марина Лимаренкоға «Ерен еңбегі үшін» медалі, орта мектеп мұғалімі Пернебай Арыновқа «Шапағат» медалі табыс етілді.
—
Глава государства провел встречу с общественностью Туркестанской области
В своем выступлении Касым-Жомарт Токаев отметил, что основной целью его рабочей поездки является ознакомление с ситуацией в регионе и обмен мнениями по актуальным вопросам с местными жителями. По его словам, Туркестан является золотым столпом нашего народа.
– Туркестан – наша гордость, колыбель тюркского мира, сакральное место, известное всему миру. Этот священный город занимает особое место в нашей истории. Мавзолей Ходжи Ахмета Ясави в Туркестане – незыблемая опора нашей духовности. Поэтому мы должны уделять особое внимание Туркестану и этому региону в целом. Это, прежде всего, важная задача нашего Правительства, – сказал Президент.
Глава государства напомнил, что в Туркестане похоронены многие выдающиеся личности, чьи имена вписаны золотыми буквами в летопись казахского народа. А в прошлом году городу было присвоено звание духовной столицы тюркского мира. По мнению Президента, это означает, что Туркестан высоко ценится всеми тюркскими народами.
– Несомненно, будет правильным назвать этот священный город нашей духовно-исторической столицей. Поэтому думаю, что Правительство в ближайшее время примет соответствующее решение по вопросу о предоставлении такого статуса Туркестану. С древних времен этот город является колыбелью нации, шаныраком казахского народа. Эту благородную миссию Туркестан с честью выполняет и сейчас. Поэтому, придерживаясь заветов наших предков, я предложил провести следующее заседание Национального курултая в Туркестане. Здесь мы обсудим актуальные вопросы, касающиеся будущего страны, – отметил Касым-Жомарт Токаев.
Глава государства указал на позитивные изменения, произошедшие в последние годы. По данным, которые были приведены в выступлении, объем привлеченных инвестиций в Туркестан увеличился в 8 раз. В новостройках получили квартиры 77 тысяч жителей. Город озеленен, улучшилась экологическая обстановка. Можно сказать, что решена проблема обеспечения населения питьевой водой и природным газом. С 2019 года область посетили около 2 миллионов туристов. В последующие три года промышленность и сельское хозяйство в регионе выросли в 1,5 раза. В области создано около 64 тысяч постоянных рабочих мест.
Президент сообщил, что реализуемая в стране программа «Еңбек» направлена на переселение жителей с перенаселенного юга в регионы с нехваткой рабочей силой.
– Многие граждане переехали на север и наладили там свою жизнь. В этом году по программе «Серпін» молодежи было выделено около 3700 грантов. Более 800 из них получили туркестанцы. Вы вносите большой вклад в важное дело укрепления нашей государственности. Однако мы должны повысить трудовую мотивированность молодежи. Необходимо разъяснять подрастающему поколению, что в новом обществе, которое мы строим, на первом месте должен быть человек труда. Потому что патриотизм – это, прежде всего, предприимчивость и трудолюбие. Из пустых слов ничего не выйдет. Наши граждане должны в первую очередь заботиться о своих семьях и детях. Им нужно зарабатывать на жизнь своим трудом и усердием. Я не зря акцентировал внимание на этой злободневной теме в своем Послании. Наш народ говорил «Бейнет түбі – зейнет». Великий Абай предложил казахскому обществу концепцию «совершенного человека». Совершенный человек – это человек, которого отличает содержательное бытие, глубокое мировоззрение, широкий кругозор и трудолюбие. Ведь источник всех успехов – честный труд, предприимчивость и ответственность. Если каждый станет профессионалом своего дела и будет усердно работать, не будет препятствий, которое он не сможет преодолеть. Это должен ясно понимать каждый молодой человек, – сказал Касым-Жомарт Токаев.
Президент Казахстана прокомментировал позицию нашей страны по международной ситуации.
– Для сохранения своей государственности и развития необходимо национальное единство. Это залог мира, спокойствия и стабильности. Хотелось бы вкратце остановиться на текущей международной ситуации. Как известно, ситуация в мире стала очень напряженной. В сопредельных странах происходят конфликты. Многие люди из соседней страны в поисках убежища пересекают нашу границу. В такой непростой ситуации Казахстан занимает нейтральную позицию при голосовании в международных организациях, в первую очередь, в ООН. Это отвечает нашим национальным интересам. Для нас важнее всего территориальная целостность и благополучие нашего народа. Поэтому мы должны проявлять рассудительность и терпение, нельзя идти на поводу у провокаторов. Сила нашего народа – в единстве, рассудительности и толерантности. Если мы не будем верны этим ценностям, нашей стране грозит большая опасность.Территориальная целостность государств должна быть незыблема. Это ключевой принцип. Я всегда говорил об этом открыто и четко на международной арене. Не случайно в своем недавнем выступлении с самой высокой трибуны Организации Объединенных Наций я вновь заявил об этом. В непосредственной близости от нас идет масштабная война. Помня об этом, мы должны в первую очередь думать о безопасности нашей страны. Если мы обеспечим неприкосновенность наших границ, избежим нападений извне, то у нас сохранится благополучие. Это очень важная задача и главная цель для нашей страны и лично для меня, – сказал Глава государства.
Президент отдельно остановился на проблеме прибывающих из соседней страны.
– Казахская поговорка гласит: «Добрые отношения с соседями – залог спокойствия». Самое главное, чтобы мы сохраняли согласие с соседними странами. Мы от этого ничего не потеряем. В последние дни к нам приезжает много людей из России. Большинство из них вынуждены уезжать из-за сложившейся безвыходной ситуации. Мы должны проявить заботу о них и обеспечить им безопасность. Это политический и гуманитарный вопрос. Я поручил Правительству принять необходимые меры. В этой сложной ситуации мы должны в первую очередь проявить человечность, терпение и организованность. У нас нет ни кризиса, ни паники. Правительство должно делать свою работу. Приезжим из-за рубежа будет оказываться помощь, но они не получат никаких преференций. Вся работа должна осуществляться в соответствии с законом и нашими обязательствами. Мы проведем переговоры с российской стороной и будем решать эту проблему в интересах нашей страны. Вновь повторю: в этот сложный период нам нужны, прежде всего, единство и благополучие. Только сохранив мир в стране, мы сможем стабильно развиваться. Мы должны серьезно обсуждать и продуманно решать все вопросы. Я специально говорю об этом на священной земле Туркестана. Ведь все призывы, которые звучали отсюда, становились достоянием всего нашего народа. Эта многовековая традиция, укоренившаяся в нашей крови, сохраняется и по сей день. У подножия Каабы в священной Мекке и сегодня в благословенном Туркестане, читая суры из Корана в память о предках, я просил у Аллаха только об одном – о благополучии страны и единстве нашего народа, – заявил Президент.
В своем выступлении Касым-Жомарт Токаев также остановился на вопросах реализации Послания народу Казахстана. По словам Главы государства, помимо политической модернизации, будет реализован ряд социально-экономических мер, направленных на повышение благосостояния всех граждан страны.
– Еще одна очень важная реформа – избрание Президента на один срок. Таких изменений не было ни в одной стране нашего региона. Поэтому я считаю, что эта реформа – смелый шаг к демократии. Несмотря на определенные риски, я абсолютно уверен, что это решение необходимо во имя светлого будущего нашего народа. Может возникнуть вопрос, ради чего осуществляются реформы. Дело в том, что пост Президента не должен занимать один человек в течение длительного срока. Будь то в мире или в нашей стране, если лишь один человек долгие годы занимает высшую должность, такая ситуация не делает чести ни этой стране, ни ее руководителю. Мы должны уверенно смотреть в будущее и открыть дорогу честным и талантливым политикам. В целом, люди понимают суть нашего плана по изменению политической системы. Для продолжения этой работы необходим мандат доверия в соответствии с обновленной Конституцией. Поэтому на 20 ноября этого года назначены внеочередные президентские выборы. Мы проведем эту кампанию в соответствии с законом, честно и прозрачно. Верю, что туркестанцы сделают свой выбор и примут активное участие в голосовании, – сказал Касым-Жомарт Токаев.
В завершение встречи Президент наградил ряд ветеранов труда государственными наградами.
В частности, орденом «Барыс» I степени награжден директор ТОО «Водные ресурсы-Маркетинг» Анарбек Орман, орденом «Барыс» III степени – ветеран труда Жарылкасын Азиретбергенулы. Орденом «Парасат» отмечены ветеран труда Койшибай Арипбай и архитектор туркестанского филиала РГП «Казреставрация» Нургали Имажанов. Медали «Шапагат» удостоен учитель средней школы Пернебай Арынов, а медали «Ерен еңбегі үшін» – главный редактор областной газеты «Южный Казахстан» Марина Лимаренко.