Қытайда 3 шақырым туннельді 110 күнде қазады, Алматы метросын ше?

Жақында қытайлық жұмыс бригадасы әлемдегі ең үлкен су астындағы қалқан туннелін салуда рекорд орнатты. Алматы метросын осындай жылдамдықпен қазуға бола ма? Қытай әлемді халқының санымен ғана емес, мега құрылыстарымен де таңғалдыруда. Жақында сондай бір құрылыста рекорд орнатылғаны туралы newatlas.com сайтының ақпаратына сүйенген Aikyn.kz жылдам бұрғыланған туннельдің техникалық сипаттарын түсіндіреді. Әлемдегі ең үлкен бұрғылау машинасын пайдаланып, 3 290 метрді 110 күнде қазып шыққан. 

Шығыс Қытайдың Шаньдун провинциясының орталығы Цзинань қаласында 9,4 миллион адам тұрады. Осы қалада жақында дүниежүзілік рекорд орнатылды. Хуанхэ өзенінің астымен өтетін туннель салып жатқан құрылыс бригадасы әлемдік рекорд жаңартқан. Әлемдегі ең үлкен туннель бұрғылау машинасын (TБM) пайдалана отырып, China Railway 14th Bureau Group Co., Ltd. компаниясы туннельдің су асты қалқанды сегменттерінің 3 290 метрін 110 күнде аяқтаған. Қытайлық компанияның хабарлауынша, туннельдің негізгі 5 755 метрлік бөлігі де жақын айларда қазылып бітеді.

Құрылысы аяқталған бөліктің диаметрі 17 метр және  су астындағы қорғаныс құбырлары 500 сақинадан тұрады. Бұл – әлемдегі ең үлкен диаметрлі туннель. Салыстырмалы түрде алатын болсақ, Ұлыбритания мен Францияны байланыстыратын Ла-Манш астымен салынған туннель үш тармақтан тұрады. Олардың екеуі теміржол туннелі, диаметрлері шамамен 7,6 метр, ұзындығы 50,5 шақырым.

Herrenknecht Shanhe кешені тәулігіне 18 метр жылдамдықпен ай сайын 426 метр қазып, жаңа әлемдік рекорд орнатты. Ал қытайлық құрылысшылар Цзинань-Хуанган туннелін қазуды 1 қыркүйекте бастаған. Herrenknecht Shanhe қалқан машинасы тәулігіне 16-18 метр жылдамдықпен ілгері жылжып, ай сайын 426 метр қазып жаңа әлемдік рекорд орнатқан. Туннель қазатын кешеннің диаметрі де бұрын әлемде болмаған 17,5 метрді құрайды.

Цзинань-Хуанган туннелі екі бағытта алты жолақты екі қабатты конфигурацияда салынуда, жылдамдық шегі 60 км/сағ болады. Бұл Қытайдың екінші ең ұзын өзені Хуанхэ арқылы солтүстік пен оңтүстік аудандарды жалғайтын маңызды өткел болмақшы. China 14th Bureau Group компаниясы туннельді қазу жылдамдығы бойынша ғана емес, осындай ауқымды жобаны аяқтау мерзімі бойынша да әлемдік рекорд орнатты. 2024 жылдың 1 қыркүйегінде басталған күрделі құрылысты жұмысшылар небәрі 110 күнде аяқтаған.

Herrenknecht бұрғылау кешенінің биіктігі шамамен 5 қабатты үймен тең, машинаның қуаты да керемет. Herrenknecht Shanhe бұрғылау кешенінің биіктігі шамамен 5 қабатты үймен тең, машинаның қуаты да керемет. Қазба машинасында орнатылған арнайы камералар қысымды теңестіру, тұрақтылықты сақтау және құлаудың немесе су басудың алдын алуға арналған автоматты жүйемен жабдықталған.

Кесу дискісі бітелудің алдын алуға көмектесетін шаю жүйесімен жабдықталған. Сондай-ақ кескіш дискілер мен туннель бетін бақылау үшін қазу камерасында телескопиялық камера жүйесі бар. Бұл техникалық қызмет көрсету қызметкерлерінің араласу қажеттілігін азайтады, бұл уақытты үнемдейді және жұмысшылардың қауіпсіздігін сақтайды. Цзинань-Хуанган жолындағы Хуанхэ өзенінің астымен өтетін туннельдің құрылысы 2025 жылдың соңында аяқталады деп жоспарлануда.

Алматы метросының диаметрі шағын – 5-8 метр, оларды Herrenknecht туннельді бұрғылау машинасы қазады.  Қазір технология жылдам дамып, қытайлық бұрғылаушылар осы фирманың өнімділігі жоғары, диаметрі үлкен туннель бұрғылау кешенін (TБК) қолданады. Диаметрі 16,5 метрлік туннельді бұрғылауға арналған Herrenknecht кешеннің құны 80 миллион АҚШ доллары. 1988 жылы салына бастаған Алматы метрополитені 2011 жылдың 1 желтоқсанында ашылды. Алматы метросының туннельдерінің диаметрі 5-8 метр, оларды айына 250-300 метр қазатын немістің Herrenknecht туннельді бұрғылау машинасы 2006 жылы сатып алынған. 

Алматы әкімшілігінің ақпаратына сәйкес, қала метросының батыс бағыттағы «Қалқаман-Барлық» (5,3 км) және шығыс бағыттағы «Жібек жолы-Әуежай» (14 км) тармақтарының құрылысы 2025 жылы басталып, 3,5 жылда аяқталады. Жоба құны – 1 млрд доллар. Мүмкін жаңа туннельді бұрғылауға арналған Herrenknecht кешенінің көмегімен диаметрі мен ұзындығы тым үлкен емес Алматы метросының жаңа екі тармағының құнын үнемдеуге, іске қосу мерзімін азайтуға да болатын шығар.